Czym są spółdzielnie mieszkaniowe i jakie pełnią funkcje?

Spółdzielnie mieszkaniowe są organizacjami, które działają na podstawie ustawy Prawo spółdzielcze oraz Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Ich głównym celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków oraz innych potrzeb związanych z mieszkaniem. W ramach swojej działalności, spółdzielnie dostarczają lokale mieszkalne, domy jednorodzinne oraz lokale o innym przeznaczeniu. W poniższym artykule omówimy bliżej czym dokładnie są spółdzielnie mieszkaniowe, jakie pełnią funkcje oraz jak działają.

Sprawdź również: Jak wynająć mieszkanie od spółdzielni?

Spółdzielnia a działalność gospodarcza

Spółdzielnie mieszkaniowe podczas wykonywania swoich zadań nie mogą odnosić korzyści majątkowych. Ich głównym celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków poprzez budowanie lub nabywanie budynków mieszkalnych oraz domów jednorodzinnych.

Spółdzielnia ma również obowiązek zarządzania swoimi nieruchomościami. Jeśli zawrze odpowiednią umowę, może również zarządzać lokalami nienależącymi do niej. W przypadku prowadzenia innej działalności gospodarczej, musi być ona związana z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych i prowadzona na podstawie statutu oraz odrębnych przepisów.

Członkowie spółdzielni

Spółdzielnia mieszkaniowa składa się z członków, którzy mogą być osobami fizycznymi lub osobami prawnymi. Osoby fizyczne mogą być członkami nawet bez zdolności do czynności prawnych lub z ograniczoną zdolnością. Osoby prawne natomiast mogą zostać członkami, ale nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu.

Spółdzielnię może założyć grupa osób fizycznych (co najmniej 10 osób) lub podmiotów prawnych (co najmniej 3 podmioty). Konieczne jest stworzenie i podpisanie statutu, który określa nazwę spółdzielni, jej przedmiot działalności, wysokość wpisowego, prawa i obowiązki członków, oraz zasady przyjmowania i wykluczania członków.

Członkowie spółdzielni mają obowiązki związane z pokrywaniem kosztów eksploatacji swoich lokali oraz kosztów utrzymania nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. Jednocześnie posiadają również prawa, takie jak dostęp do dokumentów spółdzielni czy możliwość wglądu w roczne sprawozdania finansowe.

Cele i zadania spółdzielni mieszkaniowej

Głównym celem spółdzielni mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków oraz ich rodzin poprzez dostarczanie im samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych. Spółdzielnie mogą również zarządzać innymi lokalami, niebędącymi nieruchomościami mieszkalnymi, jeśli zawrą odpowiednią umowę z właścicielem.

Spółdzielnia może budować lub nabywać budynki w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich lub własnościowych praw do lokali mieszkalnych. Mogą również budować lub nabywać domy jednorodzinne w celu przeniesienia na rzecz członków własnościowych praw do tych domów. Dodatkowo, mogą udzielać pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych.

Spółdzielnia może również budować lub nabywać budynki w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w nich lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Zarządzanie nieruchomościami przez spółdzielnie mieszkaniowe

Spółdzielnie mieszkaniowe mają obowiązek zarządzania swoimi nieruchomościami. Odpowiadają za utrzymanie i funkcjonowanie budynków mieszkalnych oraz innych nieruchomości, które są ich własnością. Zarządzanie nieruchomościami obejmuje m.in. monitorowanie stanu technicznego budynków, przeprowadzanie remontów i napraw, utrzymanie terenów zielonych, utrzymanie infrastruktury technicznej, jak np. instalacje elektryczne i wodno-kanalizacyjne.

Spółdzielnia może również zarządzać lokalami nienależącymi do niej, jeśli zawrze odpowiednią umowę z właścicielami tych lokali. W takim przypadku jest odpowiedzialna za utrzymanie i remonty tych lokali oraz pobieranie opłat od najemców.

Inne działania spółdzielni mieszkaniowej

Oprócz zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, spółdzielnia mieszkaniowa może prowadzić również inną działalność gospodarczą, jeśli jest ona związana z realizacją zaspokajania potrzeb jej członków. Może to być np. prowadzenie sklepów, lokali usługowych, czy też wynajem garaży.

Spółdzielnia może także podejmować inwestycje mające na celu poprawę warunków mieszkaniowych członków, jak np. modernizacja budynków czy budowa dodatkowych obiektów, takich jak place zabaw czy tereny rekreacyjne.

Prawa i obowiązki członków spółdzielni mieszkaniowej

Członkowie spółdzielni mieszkaniowej mają zarówno obowiązki, jak i prawa. Obowiązkami członków są przede wszystkim pokrywanie kosztów eksploatacji swoich lokali oraz kosztów utrzymania nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. Opłaty te obejmują m.in. czynsz, opłaty za media, fundusz remontowy. Członkowie muszą również przestrzegać regulaminów spółdzielni oraz podejmowanych uchwał.

Członkowie mają również prawo do korzystania z lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, który jest ich własnością lub na którym posiadają prawa lokatorskie. Mają prawo do uczestniczenia w zebraniach członków spółdzielni, do zgłaszania swoich wniosków i postulatów oraz do wglądu w dokumenty spółdzielni, takie jak statut, regulaminy, sprawozdania finansowe.

Podsumowanie

Spółdzielnie mieszkaniowe pełnią istotną rolę w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych członków oraz innych potrzeb związanych z mieszkaniem. Dostarczają lokale mieszkalne, zarządzają nieruchomościami i realizują inne zadania zgodnie z przepisami prawa spółdzielczego oraz ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych. Członkowie spółdzielni mają zarówno obowiązki, jak i prawa, które wynikają z ich członkostwa. Zarządzanie nieruchomościami, prowadzenie innych działań gospodarczych i podejmowanie inwestycji to tylko niektóre z zadań spełnianych przez spółdzielnie mieszkaniowe.